Financieel perspectief

Financiële ontwikkelingen
Op 4 en 6 juli 2023 behandelde de raad de Perspectiefnota 2024-2027 van de gemeente Houten. In deze Perspectiefnota waren alle tot op dat moment bekende ontwikkelingen verwerkt. Daarnaast informeerde het college met de raadsinformatiebrief meicirculaire 2023 gemeentefonds de raad over de effecten van de meicirculaire 2023 en een aantal andere effecten. Op basis van de die momentopname bestond een bezuinigingsopgave van ongeveer € 1.500.000 voor 2024. Daarna informeerde het college de raad door middel van een raadsinformatiebrief over de voorgestelde bezuinigingen. Per saldo resulteert dit in onderstaande ontwikkeling.

In onderstaande tabel worden de begrotingssaldi na resultaatbestemming voor de begroting 2024
en de ramingen voor de jaren 2025 tot en met 2027 gepresenteerd. De financiële ontwikkelingen na uitwerking voorgestelde begrotingsrichtlijnen 2024 zijn hier op een meer technische wijze geanalyseerd.

Effect meicirculaire 2023
Dit betreft de verwerking van de uitkomsten van de Meicirculaire 2023 Gemeentefonds.

Huis van Houten
Het door de raad vastgestelde voorstel over het Huis van Houten is financieel vertaald in deze begroting. Dit levert een structureel effect op van € 108.000 nadelig. Dit effect is conform voorstel verwerkt in de primitieve begroting.

Wijziging tarief huishoudelijke ondersteuning
Het effect van het raadsvoorstel Wijziging Tarief Wmo Huishoudelijke ondersteuning is conform voorstel verwerkt in de primitieve begroting. Dit levert een lastenverhoging op die begint met € 366.000 in 2024 en oploopt tot € 410.000.

Vrijval stelpost energielasten door nieuwe inkoopprijs
Er is medio juni een nieuwe prijs voor de inkoop van gas en elektra vastgesteld. Dit effect voor 2024 verwerken we structureel vanaf 2024. We laten hiervoor € 400.000 vrijvallen uit de stelpost energielasten. Dit bedrag hebben we structureel verwerkt in de primitieve begroting.

Verminderen legesinkomsten conform Perspectiefnota
Dit effect is in de Perspectiefnota toegelicht, maar was nog niet vertaald in een aframing van het saldo van de Perspectiefnota. In deze begroting is het verwachte nadeel van € 200.000 structureel meegenomen.

Indexatie sociaal team
De CAO Sociaal Werk is vastgesteld. Dit heeft bij ongewijzigd beleid een aanzienlijk effect op de bijdrage van de gemeente Houten aan het Sociaal Team. Om de huidige dienstverlening van het Sociaal Team op niveau te houden, is structureel een aanvullend bedrag nodig van € 328.000. Een lager bedrag indexeren heeft consequenties voor de bedrijfsvoering van het Sociaal Team en zal leiden tot aangepaste dienstverlening.  

Voordeel regiotaxi
Het gebruik van de regiotaxi over 2023 valt lager uit dan verwacht. De verwachting is dat dit effect zich structureel doorzet in 2024, in samenhang met de inzet van de golfkarren en AutoMaatje. Dit heeft een effect van € 100.000 positief voor 2024.  

Besluiten raad 26 september
Hoewel er geen sprake is van een majeure ontwikkeling, zijn vooruitlopend op de behandeling in de raad van 26 september de effecten van de voorliggende besluiten meegenomen. Deze zijn apart inzichtelijk gemaakt. Het effect hiervan op de begroting 2024 is beperkt en bedraagt € 25.000.   

Opbouw begroting/ overige (inclusief afrondingen)
Hier betreft het o.a. budgetaanpassingen, welke ontstaan door actualisatie van de staat van investeringen en toepassing van de met de daaruit voortvloeiende gewijzigde rente- en afschrijvingslasten, actualisatie van de kosten financiering op basis van aangetrokken leningen en gewijzigde rente- en afschrijvingslasten.

Voorgestelde bezuinigingsmaatregelen
De voorgestelde bezuinigingsmaatregelen tellen op tot een bedrag van € 1.683.000 in 2024. In hoofdstuk 1.5.2 is een uitgebreide toelichting te lezen.

* Hier is p.m. opgenomen door de grote onzekerheid hoe de algemene uitkering zich gaat ontwikkelen en daarmee ons begrotingssaldo.

Na aanleiding van opmerkingen uit de raad is er voor gekozen om in onderstaand overzicht de stortingen en onttrekkingen specifieker per reserve te benoemen.
De in de begroting 2024 opgenomen mutaties in de reserves zijn als volgt samengesteld:

Conform de regelgeving van het BBV dient er in een begroting aandacht te worden besteed aan de Investeringen. In de financiële verordening is daarover opgenomen dat van de nieuwe investeringen het benodigde krediet wordt opgenomen en van de vervangingsinvesteringen een totaalbedrag. Daarnaast worden vanaf 2024 ook de investeringen uit het meerjarenonderhoudsplan Openbare ruimte hierin meegenomen. Voor 2024 zijn de volgende investeringen voorzien:

Verdere Investeringen uit het meerjareninvesteringsplan (MIP) worden niet via deze financiële begroting geautoriseerd, maar separaat ter goedkeuring aan de raad voorgelegd.

Voor het opstellen van de begroting 2024 en het meerjarenperspectief 2025-2027 is een aantal gegevens van belang. Het gaat hierbij om de kerngegevens die van invloed zijn op de berekening van de groei-gerelateerde budgetten. Dit betreft dus budgetten die hoeveelheid-afhankelijk (Q) zijn, en een aantal andere specifieke posten zoals de algemene uitkering. In onderstaande tabel is een aantal van toepassing zijnde kerngegevens per 1 januari van het betreffende jaar opgenomen.

Toelichting op bovenstaande tabel:

1. Uitgangspunt voor het aantal woningen en inwoners is de stand per 1 januari 2022 volgens de Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente Houten.
2. De woonvisie 2021-2030 (vastgesteld december 2021) geeft richting aan het gewenste woningbouwprogramma van 4.750 woningen in de periode tot 2040. Voor ongeveer 1.000 woningen zijn al meer of minder concrete plannen.
3. Bron voor de gemiddelde woningbezetting is de bevolkingsprognose gemeente Houten van Pronexus (mei 2022).
4. Het verschil tussen het aantal woningen en de som van de één- en meerpersoonshuishoudens betreft vooral de incidentele leegstand van woningen.