Bezuinigingen 2024

De voorgestelde bezuinigingen zijn allereerst zo veel als mogelijk technisch van aard. Daarmee geven we invulling aan uw amendement 067-023 waarin u oproept om de maatschappelijke consequenties van de maatregelen zo veel als mogelijk te beperken. Er zijn 3 soorten technische maatregelen:

• ‘minder-meer’ (hanteren van een lagere inflatiecorrectie en loonverwachting voor 2024);
• een andere manier van financieren (ombuigen vaste budgetten naar SPUKs, andere manier van onderhoud financieren);
• scherper begroten (open einde regeling en schadebudgetten).

1. De materiële inflatiecorrectie is een generieke maatregel die lasten en batenbudgetten verhoogt op basis van de prijsontwikkeling van de afgelopen jaren. Door die inflatiecorrectie te verlagen voor de lastenzijde, ontstaat budgettaire ruimte. Aan de batenzijde en voor de subsidiepartners verandert niets. Dit levert structureel € 318.367 voor 2024 op.
2. De verwachting is dat de volgende cao-onderhandelingen meer gericht zullen zijn op secundaire arbeidsvoorwaarden dan op alleen het verhogen van het loon. Daarom wordt voorgesteld om de eerder gehanteerde verwachte loonstijging van 4,7% te verlagen naar 4%. Dit levert in 2024 € 210.339 op.
3. In 2022 maakten minder cliënten dan voorgaande jaren gebruik van Yeph (hoog specialistische jeugdhulp welke vormgegeven wordt samen met de overige Utrechtse jeugdhulp regio’s). Mogelijk dat deze lijn zich doorzet. Het gaat hierbij overigens om een verschil tussen 3 en 4 cliënten, het betreft hier hoogspecialistische jeugdhulp. Dit voorstel verlaagt de verwachte lasten met € 300.000.
4. In het meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP) 2023-2027 is voor het kapitaliseren van de investering in groot onderhoud en vervanging in de openbare ruimte een ondergrens aangehouden van € 250.000,-  Het loslaten van deze ondergrens betekent dat investeringen onder dit bedrag niet meer jaarlijks ten laste van de BOR-reserve hoeven te worden gebracht. Dat blijft dan beperkt tot de kapitaallasten van die investeringen. Daardoor hoeft er ook jaarlijks minder in de BOR-reserve te worden gestort. Dat heeft financieel een positief effect heeft op het begrotingssaldo. Dit voorstel heeft een structureel effect van € 250.000.
5. Valpreventie is onderdeel van GALA. Een deel van de middelen is geoormerkt beschikbaar voor valpreventie. Wanneer we € 20.000 reserveren voor bijvoorbeeld hulpmiddelen of woningaanpassingen/leefomgeving (stoeptegels, drempels, wortels van bomen die door trottoir heen komen etc), kunnen we hiervoor eventueel vaste budgetten ombuigen. Deze middelen zijn nu gevonden bij het beheer van de speeltoestellen (leefomgeving, lange termijn valpreventie). Deze structurele budgetten worden voor 2024 en 2025 gefinancierd uit de SPUK.
6. Structurele schadebudgetten in de hele gemeentelijke begroting doen geen recht aan het vaak incidentele karakter van schades, daarnaast was in 2022 was het netto-effect van de schades ongeveer € 30.000. Daarom is het voorstel is om het budget van € 98.492 te verlagen naar een bedrag van € 30.000. Dit levert structureel € 68.492 op.
7. Vanaf 2024 ontvangen we t.b.v. de doelgroep beschermd wonen middelen om de transformatie (van beschermd wonen naar beschermd thuis) te realiseren. Als het college besluit (eind 2023) om ENIK te financieren vanuit de maatwerk BW-middelen kan onze gemeentelijke subsidie (die we al jaren toekennen) omgebogen worden. Dit levert structureel € 48.000 op.
8. Vanaf 2024 ontvangen we t.b.v. de doelgroep beschermd wonen middelen om de transformatie (van beschermd wonen naar beschermd thuis) te realiseren. Als het college besluit (eind 2023) om Erop Af! te financieren vanuit de maatwerk BW-middelen kan onze gemeentelijke subsidie (die we al jaren toekennen) omgebogen worden. Dit levert structureel € 40.000 op.

Een aantal budgetten blijkt voor 2024 en in een aantal gevallen structureel niet nodig om de doelen van de gemeente te realiseren. Dit is ruimte in de begroting waarvoor we de komende jaren geen uitgaven verwachten of betreft posten die voorzichtigheidshalve nog niet waren afgeraamd. Aframen of verlagen van deze budgetten heeft geen direct effect op de beschikbare middelen voor beleidsdoelstellingen.

9. De middelen zijn niet meer nodig. Na de aanbesteding van het beheer van Speelboerderij Houten (kinderboerderij en speeltuin Keercamp) zijn er meerjarige contract-afspraken gemaakt met de nieuwe exploitant;  ZOMO Zorg. De financiële lasten van dit contract zijn lager dan de voormalige subsidie aan de vorige exploitant.
   
   Deze ruimte is eerder ingezet voor het nakomen van de contractafspraken met ZOMO Zorg. Het ging om verbouwingen en de uitbreiding van ‘De Blokhut’ met een serre om werkruimte te ontwikkelen voor de medewerkers van ZOMO Zorg (mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt). Dit levert structureel € 40.000 op.
10. Binnen het budget leerlingenvervoer is al jarenlang een post ‘reservering stijging taxivervoer’ opgenomen. Deze is echter nog nooit nodig geweest. Er is op basis van leerlingenaantallen ook geen reden om te veronderstellen dat komende jaren wel nodig is. Dit levert structureel € 24.500 op.
11. Betreft restant van de vroegere monumentensubsidie, waarbij er de afgelopen jaren sprake is van een structurele onderuitputting. Dit levert € 11.820 structureel op
12. Voor het verstrekken van vergunningen voor het leggen van kabels en leidingen worden leges en een bijdrage in gemeentelijke kosten van herstel van de bestrating/asfalt gevraagd. De bijdrage in de gemeentelijke kosten wordt toegevoegd aan de BOR-reserve. Al jaren blijkt echter dat de gerealiseerde bijdragen in gemeentelijke taken veel meer bedragen dan de raming in de begroting. Voorgesteld wordt om deze meeropbrengsten ten gunste te laten komen van de begroting. Dit levert structureel € 20.000 op.
13. Totale post bedraagt € 12.000,-. Deze post wordt gebruikt voor projecten/onderzoeken die een relatie met OV hebben. De afgelopen jaren is er sprake van onderbesteding omdat er geen projecten zijn opgestart of de kosten van projecten zijn gedragen door andere partijen zoals de Provincie Utrecht en Goedopweg. De voorgestelde bezuiniging is € 5.000.
14. Er zijn door het huidig college geen nieuwe opgaven gedefinieerd en met de extra formatie voor participatie wordt al ingezet op ondersteuning van initiatieven uit de samenleving (breed). DIt levert structureel € 54.196 op.

15. In verband met de gewijzigde inwerkingstredingsdatum van de Omgevingswet en de benodigde voorbereidingstijd voor de RUD, is overheveling van taken op 1 juli 2024 realistischer. Dit levert voor 2024 € 50.000 op.

Onderstaande maatregelen hebben een maatschappelijk effect, maar worden door het college nodig geacht om tot een sluitende begroting 2024 te komen. Het betreft onder meer het ontvlechten van taken uit HHO door nieuwe Was en Strijkservice en het aanpassen van het voorzieningen- of beeldkwaliteitsniveau.

Hierbij wordt gedacht aan het vervangen van de structuurtegel door een standaardtegel. Ook worden de beschikbare (vrije) middelen voor onderzoek en duurzaamheid teruggebracht. In een aantal gevallen wordt aan organisaties in de gemeente Houten gevraagd om zelf een bijdrage te leveren die eerst werd betaald door de gemeente. Dit is het geval bij het beheer van de speeltoestellen en het vergoeden van de leges aan de organisatoren van evenementen.

16. Vanuit deze post worden/werden aan vrijwilligersorganisaties, die een evenementenvergunning aanvragen de leges aan onszelf vergoed. Voorbeelden van deze evenementen zijn: Tour de Schalkwijk, Dorpendag en Buitenspelen. Dit betreft relatief kleine bedragen. De afgelopen jaren is, met uitzondering van 2022 (i.v.m. Muziekfeest op het Plein) sprake geweest van onderuitputting. Het totale effect bedraagt € 10.339 structureel.

17. Voor een schoon en leefbaar huis kan de gemeente een algemene voorziening treffen ten behoeve van wassen en strijken. Hiermee wordt wassen en strijken uit het maatwerk Wmo huishoudelijke ondersteuning gehaald. Dit levert in 2024 een besparing op van € 100.000 en in de jaren die daarop volgen een bedrag van € 140.000.

18. Het omvormen van bestaande structuurtegel en deze vervangen door standaard grijze 30x30 tegels bij alle toekomstig beheer en onderhoudsopgaven. Dit levert vanaf 2024 in eerste instantie structureel € 10.000 op en dit kan in de toekomst verder oplopen, maar is afhankelijk van de snelheid van de vervangingsopgave.

19. Binnen het sociaal domein is jaarlijks een budget beschikbaar van € 67.650 voor het uitbesteden van onderzoeken. Door het budget te halveren (in plaats van af te schaffen) blijven nog middelen beschikbaar om de jaarlijkse wettelijk verplichte onderzoeken uit te voeren, maar is er geen ruimte meer voor aanvullende onderzoeken. Dit levert structureel € 35.000 op.

20. Binnen dit budget is elk jaar vrije ruimte beschikbaar voor nieuwe projecten, die een bijdrage leveren aan het programma Duurzaamheid. Denk aan onderzoeken of extra activiteiten, zoals de ondersteuning van Zon op grote daken (amendement 172-2021). Deze vrije ruimte kan geschrapt worden zonder dat er directe consequenties zijn.

21. Vanuit de wens van de raad een onafhankelijk bureau ingeschakeld om een ‘bewijs’ te hebben op het onderhoudsniveau van de openbare ruimte. Dit bureau niet meer ieder jaar inschakelen, omdat we toch elk jaar goed scoren. Dat betekent dat we in 2025 weer voor het eerst een onderzoek uitvoeren.

22. In 2024 wordt € 20.000 minder gereserveerd voor de afbouw van de subsidie schoolbegeleiding. Eind 2023 besluit het college over de besteding van de overige middelen.

23. Wij beheren de speeltoestellen bij de speeltuin Buitenwereld. Dit budget wordt verlaagd en met de huidige gebruiker worden nieuwe afspraken gemaakt over het beheer van de speeltoestellen. Dit levert op jaarbasis € 5.000 op.

24. De jaarlijkse donatie aan het duurzaamheidsfonds wordt verlaagd. Hoewel dit geen effect heeft in 2024, is het voorstel deze wel voor € 25.000 structureel te verwerken vanaf 2026.